Jeśli jesteś posiadaczem kredytu Wiesz, że każdego miesiąca przychodzi taki dzień, w którym musisz podzielić się częścią swoich pieniędzy z bankiem. To rata kredytu.
Czy zastanawiałeś się, z czego ona się składa, czy może tylko nad tym, czy ma ona być malejąca czy równa?
W poprzednim artykule szczegółowo opisałam koszty kredytu, te widoczne i te ukryte. Dziś skupię się na tym, z czego się składa rata kredytu i czy lepiej wybrać raty malejące czy równe.
Rata kredytu to dwie części składowe:
- Część kapitałowa – to nic innego jak kwota kredytu podzielony na cały okres kredytowania. Każdorazowa spłata raty obniża tę wartość, a jednocześnie wartość kwoty, od której naliczane są odsetki. Jej wysokość zależna jest od tego, czy wybierzemy raty równe, czy malejące, o czym niżej.
- Część odsetkowa – to oprocentowanie. Składają się na nie dwa składniki: stopa procentowa ustalana przez NBP, na którą nie mamy wpływu oraz marża banku, którą można negocjować.
Poza tym na wysokości raty kredytu mogą mieć również wpływ koszty dodatkowe, jeśli nie były zapłacone jednorazowo przy wypłacie kredytu. Tymi kosztami mogą być prowizje bankowe, ubezpieczenia, inne koszty. Wówczas zostają one doliczone jako część składowa rat, są od nich naliczane w związku z tym odsetki.
Przy kredycie walutowym dochodzi jeszcze jeden składnik – spread, będący różnicą pomiędzy kursem sprzedaży a kursem kupna waluty. Ale to temat na osobny artykuł, o kredytach walutowych.
Poszczególnym tym składnikom poświęciłam osobny artykuł.
Przy składaniu wniosku o kredyt musimy również zdecydować jakie raty chcemy płacić: równe czy malejące?
Różnica pomiędzy nimi jest dostrzegalna zarówno przy wyliczaniu zdolności kredytowej jak i przy wyliczaniu kosztu całkowitych odsetek.
Wysokość płaconych rat ma znaczenie przy obliczaniu naszej zdolności kredytowej. Jeśli nie mamy zbyt dobrej zdolności kredytowej zapewne zostaną nam zaproponowane raty równe. Przez pierwszy okres kredytowania będą one sporo niższe niż raty malejące. Niestety, płacąc raty równe zapłacimy w konsekwencji więcej odsetek niż byśmy wybrali raty malejące.
Raty malejące jak wspomniałam, w początkowym okresie spłacania są znacznie wyższe od rat równych. Część kapitałowa jest równa przez cały okres spłaty kredytu. Zmienna jest natomiast część odsetkowa i to ona na początku jest wyższa. Odsetki naliczane są od niespłaconego kapitału. W miarę więc jego zmniejszania (spłacania) odsetki się zmniejszają, a z nimi zmniejsza się cała rata.
Inaczej rzecz ma się z ratami równymi. Tu ani część kapitałowa ani część odsetkowa nie są równe przez cały okres spłaty. Aby raty były równe, w pierwszym okresie spłaty część kapitałowa będzie znacząco mniejsza od części odsetkowej. W związku z tym spłata kapitału będzie następowała wolniej niż przy ratach malejących i w konsekwencji zapłacimy więcej odsetek.
Sprawdźmy to więc na przykładzie:
Przyjmijmy następujące założenia:
Kwota kredytu 250.000 zł
Okres kredytowania 25 lat
Oprocentowanie 6%
Spójrzmy, jak będzie to wyglądało przy ratach malejących
A jak przy ratach równych
Różnica jest znacząca. Pomiędzy sumą kosztów odsetkowych za cały okres spłaty widzimy różnicę 45 100 zł na korzyść rat malejących.
Jeśli porównamy pierwszą ratę korzystniej dla nas pod względem finansowym wypada rata równa, ale jeśli weźmiemy pod uwagę części składowe raty korzystniej wygląda wtedy rata malejąca, w której część kapitałowa jest wyższa o 472,58 zł.
Jakie więc raty wybrać? Nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi.
Ja podeszłabym do tego w nietypowy sposób.
W momencie gdy staramy się o kredyt zapewne mamy pracę, zarabiamy. Kredyt, szczególnie hipoteczny bierzemy na długi okres i nie ma co się oszukiwać, ale w miarę upływu czasu raczej nie stajemy się młodsi, wręcz przeciwnie.
Czy dziś jesteśmy pewni, czy będziemy mieć tak dobre zarobki za kilka lat jakie mamy dziś? Może wzrosną nam wydatki?
Warto więc zastanowić się, czy nie lepiej płacić dziś wyższe raty, kiedy jeszcze jesteśmy w sile wieku.