Polacy chętnie korzystają z płatności kartą. Z danych udostępnionych przez Narodowy Bank Polski na koniec roku 2023 na polskim rynku wydanych zostało 45,20 mln kart płatniczych. To wzrost o 0,2% (106,9 tys. więcej) w porównaniu z końcem września 2023 roku. Największą grupą są karty debetowe (85%). Ich liczba w analogicznym okresie zwiększyła się o 45,6 tys. Drugą karty kredytowe (10,9%). W przeciwieństwie do kart debetowych, tu nastąpił spadek o 17,1% w porównaniu z końcem września 2023 r. Tak duża ilość kart i transakcji powoduje, że nieuniknione są transakcje nieudane. Na pomoc wtedy przychodzi usługa chargeback.
Co to jest chargeback?
To angielskobrzmiące określenie chargeback (w polskim języku oznacza obciążenie zwrotne) oznacza procedurę zwrotu środków za transakcję dokonaną kartą płatniczą. Niezbędne czynności wykonuje wystawca karty na podstawie złożonej reklamacji przez klienta. Reklamacja może być złożona np. w sytuacji gdy klient nie otrzymał produktów albo usług, za które zapłacił bądź które okazały się uszkodzone. Może się zdarzyć, że wystąpiła pomyłka techniczna w rozliczeniu transakcji, np. podwójne obciążenie karty za tę samą transakcję lub transakcja ma znamiona oszustwa.
To, że Polacy chętnie korzystają z kart płatniczych, wynika z analizy danych przez NBP. Liczba ponad 45 mln wydanych kart robi wrażenie. Każdego dnia płatności kartą są wygodnym rozwiązaniem. Zdarzają się jednak wśród nich transakcje wykonane błędnie albo takie, które budzą wątpliwości. Z takich właśnie powodów została wprowadzona usługa obciążenia zwrotnego. Polega ona w skrócie na anulowaniu już opłaconej transakcji i zwrocie tych środków na konto kupującego. Dzięki tej usłudze mamy poczucie bezpieczeństwa przy płaceniu kartą, szczególnie przy zakupach internetowych.
Co najważniejsze, usługa chargeback jest bezpłatna.
Jak działa chargeback?
Zacznijmy od tego jakich kart i jakich transakcji dotyczy usługa chargeback.
Jeśli chodzi o karty, to usługa ta dotyczy kart Mastercard i Visa. Zarówno kart debetowych jak i kart kredytowych.
A jakie transakcje obejmuje? To:
- zakupy opłacone kartą zarówno w sklepach stacjonarnych jak i przez Internet czy telefon,
- wypłaty gotówki z bankomatów i te dokonane w oddziałach banku.
Żeby rozpoczęła się procedura obciążenia zwrotnego (chargeback) jako kupujący musimy złożyć reklamację w banku, który wydał nam kartę. Tylko na jej podstawie bank będzie mógł dokonać zwrotu środków z powrotem na nasze konto. Bank przeanalizuje wniosek i sprawdzi czy zgłoszenie kwalifikuje się do skorzystania z tej usługi.
Jeśli zgłoszenie jest zasadne, bank przekazuje je do sprzedawcy za pośrednictwem organizacji płatniczej (w zależności od posiadanej karty) np. Visa lub Mastercard.
W dalszej kolejności sprzedawca za pośrednictwem swojego banku odnosi się do złożonej przez nas reklamacji. Jego decyzja trafia do naszego banku, który informuje nas o decyzji w sprawie reklamacji.
Należy mieć na uwadze ważny fakt. Bank do każdej reklamacji podchodzi indywidualnie i może się zdarzyć, że nie zostanie ona rozpatrzona pozytywnie.
Czas na zgłoszenie reklamacji i czas rozpatrzenia reklamacji
Czas na zgłoszenie reklamacji jest ograniczony. Zależy przede wszystkim od rodzaju dokonanej transakcji i powodu zgłaszanej reklamacji. Zazwyczaj klient na złożenie reklamacji do banku ma 120 dni kalendarzowych. W przypadku transakcji zagranicznych jest wydłużony do 180 dni. Czas ten liczy się od momentu przetworzenia transakcji (np. wypłata z bankomatu) lub otrzymania towaru.
Rozpatrzenia reklamacji natomiast trwa nawet 2-3 miesiące. W tym czasie bank i sprzedawca zbierają niezbędne do rozpatrzenia reklamacji dokumenty. Na ich podstawie przygotowują swoją odpowiedź na stawiane zarzuty.
Jeśli reklamacja zostanie pozytywnie rozpatrzona, pieniądze trafia na nasze konto do 5 dni roboczych.