Kredytem potocznie nazywany jest zarówno kredyt jak i pożyczka. O różnicach występujących pomiędzy kredytem a pożyczką popełniłam ten wpis.
Tym razem pokrótce opiszę o co chodzi w poszczególnych rodzajach kredytów konsumenckich.
Zacznijmy od wyjaśnienia czym jest kredyt. Jest to umowa zawarta pomiędzy konsumentem czyli nami a kredytodawcą czyli instytucją udzielająca kredyt, np. bankiem.
Kredyt konsumencki regulowany jest przez Ustawę o kredycie konsumenckim. Obejmuje ona kredyty do kwoty 255 550 złotych. Ustawa ma też swoje wyłączenia. Ustawie bowiem nie podlega między innymi kredyt, w którym spłacamy tylko kapitał, bez oprocentowania ani żadnych innych opłat czy prowizji.
Kredyt hipoteczny
To chyba najbardziej skomplikowany kredyt. Brak jest w polskim ustawodawstwie szczegółowych uregulowań dotyczących tego kredytu, należy brać pod uwagę:
Ustawa o kredycie konsumenckim
Ustawa o księgach wieczystych i hipotece
Ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych
To kredyt, który może zostać wykorzystany na remont, budowę domu czy inny cel, jego cechą charakterystyczną jest rodzaj zabezpieczenia – hipoteka. Z reguły kredyty hipoteczne to kredyty na wysoką kwotę z długim okresem kredytowania.
Ponieważ kredyt hipoteczny jest dosyć złożonym produktem szczególną uwagę należy przyłożyć do kwestii umowy, jej warunków, zaś wszelkie niezrozumiałe rzeczy trzeba wyjaśnić z pracownikiem banku przed podpisaniem umowy.
Kredyt gotówkowy
Kredyt gotówkowy to bardzo prosty i nieskomplikowany kredyt podlegający Ustawie o kredycie konsumenckim. Może być udzielony na dowolny cel. W związku z nieskomplikowaną procedurą jest to najczęściej udzielany kredyt, obecnie bank kredytów gotówkowych udzielają również online.
Kredyt konsolidacyjny
Gdy posiadamy kilka kredytów i nie radzimy sobie w ich spłacie możemy skorzystać z oferty kredytu konsolidacyjnego. Dzięki niemu zostaną spłacone wszystkie nasze zobowiązania a my będziemy spłacać jedną niższą ratę. Niestety, najprawdopodobniej będzie się to też wiązało z wydłużeniem okresu spłaty a tym samym zapłaceniu większych całkowitych kosztów w porównaniu z tymi, które zapłacilibyśmy spłacając każdy kredyt z osobna.
Kredyt komercyjny
Ten kredyt jest udzielany przedsiębiorcom na cele związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, nie podlega zatem Ustawie o kredycie konsumenckim ale ustawie Prawo bankowe.
Kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym
zwany często debetem. Według Ustawy na mocy umowy tegoż kredytu bank umożliwia konsumentowi dysponowanie środkami pieniężnymi w wysokości przekraczającej wysokość środków pieniężnych zgromadzonych na jego rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym w każdym dowolnym czasie do wysokości przyznanego limitu. Klient chcący skorzystać z oferty tego kredytu podpisuje dwie umowy: umowę o rachunek bankowy i umowę o kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym. Umowę o kredyt można podpisać w każdym czasie, z reguły banki udzielają kredyt już w momencie podpisywania umowy po kilku miesiącach od otwarcia rachunku. W umowie zawarta jest kwota, z jakiej klient może korzystać. Każda wpływająca na konto kwota w pierwszej kolejności księgowana jest na spłatę debetu. Czasem nazywany jest kredytem odnawialnym jednak to właśnie kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym ma swoja definicję w Ustawie o kredycie konsumenckim a kredyt odnawialny nie dlatego kwalifikuję go jako osobny rodzaj kredytu.
Kredyt odnawialny
Jego forma zbliżona jest do kredytu w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym. Polega na tym, że odnawia się za każdym razem gdy nastąpi spłata przez konsumenta. Z kredyt tego można korzystać do wysokości kwoty ustalonej przez bank.
Znanym kredytem odnawialnym jest kredyt na karcie kredytowej. Zawierając z konsumentem umowę o kartę kredytową bank tym samym udziela mu kredytu i otwiera tzw. rachunek techniczny na którym będą księgowane wszelkie operacje związane z użyciem karty kredytowej (obciążenia: płatność za dokonane zakupy, opłaty, prowizje i uznania: spłata). Raz w miesiącu klient otrzymuje wyciąg z dokonanymi w tym okresie transakcjami wraz z podanym terminem płatności i minimalną kwotą do spłaty. Co ważne – jeśli klient w wyznaczonym przez bank terminie spłaci całość zadłużenia nie zostaną mu naliczone odsetki.
Kartę kredytową można posiadać w banku, w którym nie mamy otworzonego rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, to są dwa odrębne produkty.
Inne ważne informacje dotyczące kredytów
Co do zasady umowa kredytowa musi być zawarta na piśmie . Art.29 Ustawy o kredycie konsumenckim mówi:
1. Umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę.
2. Kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany niezwłocznie doręczyć umowę konsumentowi.
3. Umowa powinna być sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały.
Od umowy kredytu mamy prawo odstąpić w ciągu 14 dni od podpisania umowy bez podawania przyczyny naszej decyzji. Musimy jednak pamiętać, że za te dni korzystania z kredytu bank naliczy nam odsetki, które musimy zapłacić. Natomiast inne opłaty, jak np. opłata przygotowawcza czy inne prowizje kredytowe bank zwróci nam w całości. Nie ma obowiązku składania takiego pisma w placówce banku, termin odstąpienia od umowy jest dotrzymany jeśli przed jego upływem oświadczenie zostanie wysłane pocztą (pamiętajmy, by takie pismo wysłać listem poleconym) zgodnie z art.53 wyżej przywołanej ustawy:
… 4. Termin do odstąpienia od umowy jest zachowany, jeżeli konsument przed jego upływem złoży pod wskazany przez kredytodawcę lub pośrednika kredytowego adres oświadczenie o odstąpieniu od umowy.
5. Dla zachowania terminu, o którym mowa w ust. 4, jest wystarczające wysłanie oświadczenia przed jego upływem.
Następną ważną rzeczą jest to, że ta sama ustawa nakłada na bank obowiązek obliczenia RRSO (rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania). Dokładne informacje, co powinno znaleźć się w prawidłowo sporządzonej umowie kredytowej można znaleźć w art.30 Elementy umowy o kredyt konsumencki Ustawy o kredyt konsumencki.
Konsument czyli osoba, która wzięła kredyt może go spłacić wcześniej, za tę operację może zostać naliczona prowizja (mówi o tym art. 50 Prowizja za spłatę kredytu przed terminem ww. ustawy). Z logicznego punktu widzenia nie zapłacimy za wcześniejszą spłatę kredytu w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym (popularny debet w koncie) a także w przypadku gdy spłata została dokonana w ramach ubezpieczenia zawartego w celu zabezpieczenia spłaty kredytu.
* dane uwzględnione w artykule są aktualne na dzień wpisu, tj. 2015.05.15
* zdjęcie freedigitalphotos.net